جهاد برای حمایت از مظلومان، جهاد ابتدایی است؟ یا دفاعی؟
آیة 75 سورة نساء مسلمانان را دعوت به جهاد برای حمایت از مظلومان و
مبارزه با ظالمان می کند و می گوید: «وَ مالَکُمْ لا تُقاتِلُونَ فی سَبیلِ
اللهِ وَالْمُسْتَضْعَفینَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ
الَّذینَ یَقُولُونَ رَبَّنا اَخْرِجْنا مِنْ هذِهِ الْقَرْیَةِ الظّالِمِ
اَهْلُها وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْکَ وَلیّاً وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ
لَدُنْکَ نَصیراً؛ چرا در راه خدا و در راه مردان وزنان و کودکانی که (به
دست ستمگران) تضعیف شده اند پیکار نمی کنید؟ همان مظلومانی که می گویند
خدایا! ما را از این شهر (مکّه) که اهلش ستمگرند بیرون ببر و برای ما ازسوی
خود یار و یاوری قرار ده!».
در این آیه، نخست دعوت به جهاد در راه خدا شده و بلافاصله سخن از مستضعفان و
مظلومانی به میان آمده که دشمن سنگدل آنها را آنچنان تحت فشار قرار داده
که راضی به ترک خانه و کاشانة خود شده اند و به نظر می رسد که این دو در
واقع به یک معنی باز می گردد، چرا که یاری اینگونه مظلومان، مصداق روشن
جهاد فی سبیل الله است.
فراموش نکنیم که «مستضعف» با «ضعیف» فرق واضحی دارد، ضعیف به شخص ناتوان
گفته می شود، ولی مستضعف کسی است که بر اثر ظلم ستمگران تضعیف شده است،
خواه تضعیف فکری و فرهنگی باشد یا تضعیف اجتماعی و اقتصادی و سیاسی.
روشن است که این نوع جهاد نیز جهاد دفاعی است، دفاع از این مظلومان در
برابر ظالمان.
پیام قرآن ج 10، حضرت آیت الله مکارم شیرازی و سایر همکاران