ترور و جهاد چه تفاوت هایی دارند؟
چهارشنبه, ۱۵ ارديبهشت ۱۳۹۵، ۱۲:۰۵ ق.ظ
ترور به معنای قتل سیاسی با اسلحه و تروریست طرفدار خشونت عمل و ایجاد
رعب و ترس است.(1)
کنوانسیون سازمان کنفرانس اسلامی در مقابله با تروریسم بین المللی تروریسم را این
گونه تعریف نموده است : تروریسم هر گونه عمل خشونت آمیز یا تهدید کننده ای است که
صرفنظر از مقاصد یا انگیزه مرتکبین آن به منظور اجرای یک طرح جنایتکارانه فردی یا
گروهی و با هدف ایجاد رعب بین مردم یا تهدید آنان به وارد آمدن صدمه به آنان و به
خطر زندگی، حیثیت، آزادی، امنیت یا حقوق آنان یا تهدید به صدمه زدن به محیط زیست
یا هرگونه تهدیدات به اموال عمومی و خصوصی به منظور به مخاطره انداختن یا اشغال یا
تصرف آنها و به خطر انداختن یکی از منابع ملّی یا تأسیسات بین المللی یا تهدید
کردن ثبات تمامیّت ارضی وحدت سیاسی یا حاکمیّت کشورهای مستقل انجام گیرد.(2)
از تعریف تروریسم در کنوانسیون کشورهای اسلامی به دست می آید که مصادیق تروریسم
عبارتند از: سوء قصد، تهدید جان افراد بی گناه و تهدیدهای دیگر، ایجاد رعب و ترس،
آدم ربائی، گروگان گیری، رفتار خشونت بار توأم با ارعاب و ایجاد ترس، اقدام
مسلحانه ای که امکان آسیب رساندن به غیرنظامیان یا افراد بی گناه داشته باشد، تعدی
به جان و مال و حیثیت مأموریت دیپلماتیکی، ایجاد ناامنی و اخلال در نظم و امنیت و
آسایش عمومی، و مساعدت مالی و سایر امکانات به تروریستها، تخریب یا تهدید به تخریب
اموال شخصی و عمومی و محیط زیست.(3)
مهمترین تفاوت های ترور و جهاد مشروع و بر اساس ضوابط اسلامی عبارتند از:
1. ترور عملی است که به منظور اهداف غیرانسانی و در جهت افساد و متضمن به خطر افکندن امنیت و ایجاد زمینة تعرض و محدودیت در مورد حقوق مشروع بشری و موجب سلب آرامش شود. بنا بر این , مهمترین عنصر در تعریف تهدید و ارعاب (تروریسم) همانا سلب امنیّت است که آن را تا حد بزرگترین جنایات برای بشر خطرناک می سازد.(4) در حالی که جهاد به منظور ایجاد امنیت است.
2. ترور گونه ای از توسل به زور و اقدامات خشونت آمیز است که غیر قانونی است و
مطابق با هنجارهای حقوقی مجاز به حساب نمی آید و به همین جهت هم مخفیانه انجام می
پذیرد، در حالی که جهاد امری مشروع و مجاز و برای دفاع از حقوق طبیعی انسان است.
3. ترور اقدامی غیرانسانی و از نگاه وجدان بشری و منابع حقوقی محکوم است ولی جهاد در زمره اقدامات و مبارزات نهضت های آزادی بخش است.
4. اقدامات تروریستی مصداق محاربه و افساد فی الارض هستند اما جهاد برای اصلاح در
زمین و قلع و قمع ریشه فساد و افساد است.
اقدامات تروریستی از طرف هر فرد یا گروه یا سازمان که صورت پذیرد و جان، مال و
آبروی مردم و افراد بی گناه را مورد حمله قرار دهد، از نظر اسلام محکوم است، به
گونه ای که حتی در دفاع مشروع کشتن افراد بی گناه، تعقیب فراریان، کشتن اسیران،
زنان و کودکان، تخریب جنگل ها، درختان، تعرض به ناموس مردم و پرده دری و غیره،
ممنوع و محکوم است.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ می فرمایند: پیامبر اسلام هر گاه می خواست سپاهیانی را
به جنگ اعزام کند، به آنها می فرمود: نیرنگ نکنید، حقه نکنید، مثله نکنید،
سالخوردگان و کودکان و زنان را نکشید، درختی را نبرید مگر مجبور شوید، و نیز
استفاده از سمّ (سلاح شیمیایی) در سرزمین مشرکان را نهی می کرد.(5)
پاورقی:
1. دهخدا، علی اکبر، لغت نامه، تهران، ارشاد، 1361.2. هاشمی، کامران، حقوق اسلامی در تقابل تروریسم بین المللی، راهبرد شماره 21، مرکز تحقیقات استراتژیک، ص 138.
3. همان، ص 140.
4. عمید زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی، تهران، امیرکبیر، 1377، ج3، ص426
5. کلینی، محمد ین یعقوب , فروع کافی، بیروت، دارصعب، ج5، ص27.