پرسش:

چرا به جنگ خندق، احزاب نیز گفته می شود؟

پاسخ:

با گسترش روزافزون اسلام و قدرت گیری حکومت اسلامی به مرکزیت یثرب ، مشرکین و مخالفان یهودی پیامبر(ص)احساس خطر کرده و برای دفع این نگرانی برآن شدند تا با ایجاد وحدت میان تمامی قبائل و تیره ها ی عرب، جبهه نیرومندی در برابر مسلمانان ایجاد نمایند.
طراح اولیه این حرکت را حیی بن اخطب نضیری رییس یهودیان بنی نضیر دانسته اند⁽¹⁾. این قبیله یهودی که پس از بنی قینقاع دومین گروه یهودیان یثرب بودند که در اثر خیانت به پیامبر(ص) و مسلمانان به دستور آن حضرت در سال پنجم هـ از یثرب اخراج شده بودند بر آن شدند تا با بسیج نیروهای مشرک و مخالف برای همیشه خود را از سیطره مسلمانان خارج نمایند از این رو با حضور در مکه ابتدا قریش را با خود همسو کرده و به دنبال آن دیگر قبایل بت پرست همچون غطفان، بنی ضرار، بنی مُرّه، بنی اشجع⁽²⁾را آماده حمله به یثرب کردند.⁽³⁾ در منابع تاریخی این نبرد را به سبب حضور همه جانبه و فراگیر مشرکان که در تمامی دوران حیات پیامبر(ص) بی نظیر بود نبرد احزاب ( به معنای گروهها و دسته ها) خوانده اند⁽⁴⁾ و از آنجا که به پیشنهاد سلمان فارسی دور مدینه را که احتمال می رفت دشمن از آن طرف حمله کند خندق کندند، آنرا جنگ خندق نامیدند.